Encyklopedia samochodu
Hasła na: A
ABS
(ang. Antilock Braking System) - System ABS zapobiega blokowaniu kół jezdnych podczas hamowania pojazdu, a więc umożliwia zachowanie panowania nad kierunkiem jazdy przy intensywnym hamowaniu na nawierzchniach o małej przyczepności. Działa szybciej i sprawniej od możliwości przeciętnego kierowcy. System składa się z czujników prędkości obrotowej, umieszczonych przy każdym z kół jezdnych, elektronicznego sterownika oraz elektrohydraulicznego modulatora ciśnienia płynu hamulcowego. System ABS został doprowadzony do fazy produkcyjnej w 1978 roku (Bosch), a .pierwszym samochodem wyposażonym w tyn system był Mercedes Benz Klasy S. W następnych latach system ABS był wszechstronnie rozwijany, a jego podstawowe zespoły zostały wykorzystane do innych funkcji wspomagających kierowcę w trudnych sytuacjach na drodze.
ABS (tworzywo)
(chem. Akrylonitryl-Butadien-Styren) gatunek tworzywa sztucznego przeznaczony do produkcji drobnych elementów wyposażenia, nadający się do metalizacji powierzchni
ACT

(wł. Albero a Camme in Testa) - wałek rozrządu umieszczony w głowicy silnika. Nazwa rozwiązania układu rozrządu w górnozaworowym silniku czterosuwowym oznaczająca, że w głowicy (a dokładnie tuż nad nią) tegoż silnika znajduje się jeden wałek rozrządu. Krzywki umieszczone na tym wałku mogą bezpośrednio sterować otwarciem zarówno zaworów dolotowych (ssących) jak i wylotowych (wydechowych). W takim rozwiązaniu zbędne są elementy pośredniczące w przeniesieniu tego ruchu.
AdBlue
Specjalny płyn stosowany w branży motoryzacyjnej jako środek do redukcji tlenków azotu (NOx) znajdujących się w spalinach silników Diesla. Jest to 32,5% roztwór wodny mocznika CO(NH2)2, a nazwa jest zarejestrowanym znakiem towarowym należącym do niemieckiej organizacji VDA
Airbag

(ang. poduszka powietrzna) - ogólna nazwa elementu ochronnego z zakresu bezpieczeństwa biernego w postaci poduszki gwałtownie nadmuchiwanej specjalnym gazem obojętnym, stosowanego w samochodach od 1989 roku. Poduszka składa się z trzech podzespołów; generatora gazu, złożonego worka poduszki oraz pokrywy zewnętrznej. Poduszka jest aktywowana impulsem z mikroprocesorowego czujnika opóźnienia. Jako pierwsza rozwinęła się poduszka czołowa dla kierowcy umieszczona w piaście koła kierownicy. Nieco później wprowadzono poduszkę czołową dla pasażera siedzącego obok kierowcy. Obecnie stosuje się więcej poduszek w różnych miejscach nadwozia.
Airbag boczny

określenie poduszki gazowej mającej na celu ochronę kierowcy i pasażerów przed skutkami uderzenia bocznego. Poduszka tego rodzaju umieszczona jest bocznej części oparcia siedzenia. Pierwszym samochodem wyposażonym seryjnie w taką poduszkę był model Volvo 850.
Akumulator

Ogólne określenie urządzenia do magazynowania konkretnego rodzaju energii. Najczęściej jest to energia elektryczna, ale może to być inny rodzaj energii np. kinetyczna. Akumulator stanowi wtórne źródło energii, gdyż najpierw wymaga dostarczenia energii z zewnętrznego źródła a później może nią zasilać podłączone odbiorniki. Proces ten może być wielokrotnie powtarzany, ale ilość energii oddawanej będzie zawsze trochę mniejsza od dostarczonej.
Akumulator AGM
(ang. absorptive glass mat) – odmiana akumulatora kwasowo - ołowiowego. W tym rozwiązaniu elektrolit jest zaabsorbowany w separatorze wykonanym z maty szklanej. Dzięki temu akumulator jest odporny na częste rozruchy i ładowanie większym prądem, a jednocześnie zlikwidowano możliwość wycieku elektrolitu z uszkodzonego akumulatora. Niska rezystancja wewnętrzna powiększa moc maksymalną akumulatora. Akumulator typu AGM przeznaczony jest dla samochodów wyposażonych w system Start-stop.
Akumulator EFB
(ang. Enhanced Flooded Battert) - odmiana akumulatora kwasowo - ołowiowego. W tym rozwiązaniu dodatnie płyty ołowiowe są pokryte warstwą maty szklanej, a ujemne są grubsze i wzbogacone węglem. Zmiany te wpływają na zwiększenie żywotności i zdolności do ładowania. Wzrasta również odporność na korozję i obciążenia mechaniczne. Akumulator typu EFB przeznaczony jest dla samochodów wyposażonych w system Start-stop.
Akumulator kwasowo-ołowiowy
Akumulator w którym zastosowano płyty ołowiowe (dodatnie i ujemne) oraz elektrolit w postaci wodnego roztworu kwasu siarkowego. Podczas ładowania i rozładowania akumulatora następują reakcje chemiczne, w wyniku których zmienia się gęstość elektrolitu. Pojedyncze ogniwo generuje napięcie 2,1 V. Ogniwa są łączone szeregowo w celu uzyskania nominalnego napięcia 6 V (dla starych samochodów) lub 12 V dla modeli współczesnych. Akumulatory kwasowo - ołowiowe charakteryzują się dużą masą w stosunku do pojemności elektrycznej. Nowsze samochody wyposażone w systemy stop - start muszą korzystać ze zmodyfikowanych akumulatorów kwasowo-ołowiowych mających dodatkowe oznaczenia AGM lub EFB.
Akumulator rozruchowy
Akumulatorem rozruchowym nazywa się wtórne źródło energii elektrycznej potrzebnej w samochodzie do rozruchu silnika oraz zasilania urządzeń elektrycznych przy wyłączonym silniku i awaryjnego zasilania odbiorników w przypadku awarii prądnicy/alternatora. Najczęściej w samochodach stosuje się akumulatory kwasowo-ołowiowe. Pojemność elektryczną takiego akumulatora określa się w amperogodzinach [Ah].
Akumulator trakcyjny
Akumulator magazynujący energię elektryczną przeznaczoną do zasilania silników elektrycznych w samochodach hybrydowych i elektrycznych. Składa się z wieku ogniw umieszczonych we wspólnej solidnej obudowie i odpowiednio połączonych. Pojemność energetyczna akumulatora mierzona jest w kilowatogodzinach (kWh). Wielkość pojemności może być podawana jako brutto lub netto, czyli po odjęciu strat wewnętrznych. Obecnie w samochodach hybrydowych i elektrycznych stosowane są akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe (NiMH) lub litowo-jonowe (Li-Ion).
Alfa Romeo

marka samochodów - zobacz Katalog samochodów seryjnych - Alfa Romeo
Allrad

skrótowe niemieckie określenie pojazdu z napędem na wszystkie koła.
Alternator

Nazwa prądnicy samochodowej generującej prąd przemienny (często trójfazowy). który następnie kierowany jest do prostownika. Prostownikiem jest zespół diod najczęściej umieszczonych w obudowie alternatora. Po zmianie na prąd stały zasilane są nim akumulator rozruchowy oraz inne odbiorniki. Zaletami alternatora są; znacznie większa wydajność i niezawodność oraz mniejsze wymiary w stosunku do prądnicy prądu stałego.
Amortyzator

Element tłumiący drgania resorowanej masy kadłuba, wchodzący w skład zawieszenia pojazdu. W przeszłości stosowano amortyzatory cierne lecz obecnie stosuje się amortyzatory hydrauliczne lub gazowe.
Amortyzator teleskopowy

Ogólna nazwa amortyzatora hydraulicznego lub gazowego o konstrukcji teleskopowej.
APV

(ang. All Purpose Vehicle) - nadwozie typu wielofunkcyjnego ma kadłub o budowie zamkniętej i stanowi dalsze rozszerzenie nadwozia uniwersalnego. Charakteryzuje się płaską podłogą i zwiększoną wysokością wnętrza co wymusza wzrost wysokości całego pojazdu. Indywidualne fotele o specjalnej konstrukcji mają możliwość różnego ustawienia i składania. Pozwala to użytkownikowi na samodzielne dostosowanie wnętrza do różnych potrzeb. Pierwsze nadwozie tego typu opracował włoski projektant G.Giugiaro w 1978 roku. To określenie stosowane jestna kontynencie amerykańskim. Używana niekiedy nazwa "minivan" nie jest prawidłowa, gdyż określa ona mały pojazd dostawczy.
Aquaplaning
Ogólna nazwa zjawiska utraty przyczepności koła jezdnego podczas jazdy na mokrej nawierzchni. Zjawisko to powstaje, gdy bieżnik opony nie jest w stanie odprowadzić wody spod miejsca styku koła z jezdnią. Przed oponą powstaje tzw. klin wodny, a nieco później pod kołem tworzy się poduszka wodna, która „izoluje” je od nawierzchni. Po wystąpieniu tego zjawiska kierowca traci kontrolę nad kierunkiem jazdy pojazdu. Może to wystąpić podczas szybkiej jazdy w ulewnym deszczu lub po wjechaniu w kałużę.
ASR
(niem. Antriebsschlupfregelung) - układ ASR zapobiega utracie przyczepności kół napędowych samochodu podczas ruszania z miejsca lub gwałtownego przyspieszania. Układ ten wykorzystuje czujniki ABS-u. Sterownik układu ASR, po wykryciu poślizgu obu (lub jednego z) kół napędowych zmniejsza moment obrotowy silnika (działając na wtrysk i zapłon), a także może wymusić przyhamowanie jednego (lub więcej) koła napędowego.
ATF
(ang. Automatic Transmission Fluid) - specjalny olej do stosowania w hydrokinetycznych skrzyniach przekładniowych.
Atrapa przednia

Ażurowa osłona chłodnicy silnika, która w niedługim czasie po jej zastosowaniu zaczęła pełnić również funkcję ozdobną. Wiele firm samochodowych stosowało jednolity wzór atrapy (z czasem nieznacznie modyfikowany), dla swoich wyrobów co powodowało łatwą identyfikację producenta np. Mercedes Benz, Rolls-Royce.
Audi

marka samochodów - zobacz Katalog samochodów seryjnych - Audi
Automatyczna skrzynia biegów

Ogólne określenie skrzyni biegów, w której zmiana poszczególnych przełożeń odbywa się samoczynnie bez udziału kierowcy. Dźwignia sterująca zwana selektorem służy jedynie do wyboru trybu pracy skrzyni. W tej grupie mieszczą się zarówno skrzynie hydromechaniczne jak i bezstopniowe cierne typu CVT.
AWD

(ang. All Wheel Drive) - wszystkie koła napędzane. Skrótowy zapis układu napędowego samochodu z napędem na cztery koła. Z tego zapisu nie wynika czy napęd obu osi jest stały czy dołączalny.